Houtopstanden

Naast soorten beschermt de Wet natuurbescherming ook houtopstanden. VBNE heeft de verschillende regels voor houtopstanden toegelicht in de notitie bescherming houtopstanden .

Bescherming Houtopstanden

Terreineigenaren die een houtopstand willen vellen, moeten dit melden bij de provincie (meldingsplicht). Ook geldt een verplichting om de grond binnen 3 jaar te herbeplanten. Dat kan door nieuwe aanplant of door natuurlijke verjonging. In bepaalde gevallen kan de provincie een kapverbod opleggen of juist een vrijstelling regelen. Naast de regels van de provincie kunnen gemeenten extra regels opstellen.

Waarom beschermen?

Houtopstanden – zoals bossen en lanen – zijn het leefgebied van vele soorten. Daarnaast vervullen houtopstanden een belangrijke maatschappelijke functie. Ze produceren hout en zuurstof, leggen koolstof vast, vangen fijnstof af, zorgen voor waterberging en dragen bij aan een fijne leefomgeving. Het is dan ook logisch dat houtopstanden beschermd zijn in de Wet natuurbescherming en vanaf 1 januari 2024 in de Omgevingswet.

Regels van provincie en gemeenten

De regelgeving rond de bescherming van houtopstanden is complex. Buiten de bebouwde kom – die is bepaald in de Wet natuurbescherming – is de provincie bevoegd gezag. Binnen de bebouwde kom kan de gemeente onbeperkt regels stellen. Deze regels wisselen per gemeente. Provincies gaan over bossen die groter zijn dan 1.000 m2, over bomenrijen met meer dan 20 bomen en over hakhout en grienden. Voor kleinere houtopstanden kunnen de gemeente extra regels stelen die gelden bovenop de regels van de provincie. Dit geldt ook voor andere houtopstanden, zoals fruitgaarden en populierenlanen langs landbouwgronden.

Kapmelding, herplantplicht en vrijstelling

Als je van plan bent om bomen te kappen, kan je bij de provincie informeren welke voorwaarden zij stellen aan de kapmelding en of er een herplantplicht geldt. Voor sommige werkzaamheden in bossen – zoals het aanleggen van een brandgang voor natuurbrandpreventie – geldt een vrijstelling. Check ook altijd bij de gemeente of er extra regels gelden. En houd er rekening mee dat bij de aanwezigheid van beschermde soorten ook de Gedragscode soortenbescherming bosbeheer van toepassing is.

VBNE notitie bescherming Houtopstanden

De VBNE notitie bescherming Houtopstanden gaat in op de wettelijke bescherming van houtopstanden in Nederland zoals geregeld in de Wet natuurbescherming. Daarnaast wordt vooruit gekeken naar de invoering van de Omgevingswet en de veranderingen die dit met zich meebrengt op dit vlak. Omdat de discussie over de overgang van dit wetsonderdeel naar de Omgevingswet nog niet helemaal is afgerond, kan deze notitie op onderdelen nog wijzigen.